Η Αϊσέ είναι 9 χρονών, πάει Δ’ δημοτικού και προσπαθεί να τα βγάλει πέρα στο νέο της σχολείο, στη νέα της πατρίδα. Έχει όμως τσαγανό! Είναι σκληρό καρύδι. Ροδάνι πάει η γλώσσα της και μας τα λέει όλα με μια ανάσα: για τον πόλεμο που την ανάγκασε να φύγει από τη χώρα της, για τον πατέρα της και τη γιαγιά της που έμεινε πίσω, για τον αδερφό της, τα παιχνίδια, τη ζωή της τότε και τώρα.
Η Αϊσέ είναι όπως όλα τα παιδιά, θέλει φίλους, περιπέτεια, παιχνίδια, κι έχει σχέδια για το μέλλον. Πρώτο σκαλί, οι σχέσεις της με τους συμμαθητές της. Πώς να το ανέβει όμως χωρίς τα απαραίτητα; Και στην περίπτωσή της τα «απαραίτητα» είναι ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια. Αυτό που όλα τα παιδιά έχουν στην ντουλάπα τους και που τους δίνει φτερά στη γυμναστική, στο ποδόσφαιρο, σε όλα τα παιχνίδια. Στις αποσκευές της Αϊσέ όμως δεν είχαν χωρέσει τα αθλητικά. Μόνο ένα ζευγάρι πέδιλα, δώρο της γιαγιάς της. Γέλια που κάνουν οι συμμαθητές της όταν εμφανίζεται με τα πεδιλάκια της στη γυμναστική! Πώς θα αντιδράσει η Αϊσέ;
Μια μικρή ιστορία που καταφέρνει να εμπλέξει τους νεαρούς αναγνώστες, όπως δείχνει η εμπειρία από τα σχετικά εργαστήρια στα σχολεία, ίσως γιατί η Αϊσέ εκφράζει τις αγωνίες, τους φόβους και τις προσδοκίες όλων των παιδιών.
Προσφέρεται για δραστηριότητες με τα παιδιά με θέμα την ανοχή στον πάσης φύσεως ξένο, τις σχέσεις, τη φιλία, τη δημοκρατία.
Η βασική δράση που μπορείτε να κάνετε στην τάξη είναι η εξής:
Δείξτε την εικόνα του βιβλίου και συζητείστε με τα παιδιά ποιο μπορεί να είναι το θέμα του βιβλίου.
Διαβάστε την ιστορία ως το σημείο όπου η ηρωίδα βρίσκεται σε δύσκολη θέση γιατί την κοροϊδεύουν οι συμμαθητές για τα πέδιλά της κι ύστερα στο σπίτι κάνει την προσευχή της και ζητά κι ένα ζευγάρι αθλητικά! Ζητείστε από τα παιδιά να συνεχίσουν την ιστορία όπως θέλουν και να δώσουν ένα τέλος. Διαβάστε τις εκδοχές τους και συζητήστε τις. Αξιοποιήστε τις για να αναδείξετε τις αξίες και τα πιστεύω που βγαίνουν έμμεσα από τις ιστορίες των παιδιών. Ποιος φέρνει τελικά τα παπούτσια στην Αϊσέ; Γίνεται θαύμα; Ή μήπως μπορεί να βοηθήσει και κανείς άλλος για να τα αποκτήσει; Ή μήπως πρέπει να σκεφθούμε πέρα από τη φιλανθρωπία;
Η σκηνή στο προαύλιο του σχολείου, όπως περιγράφεται στο βιβλίο, προσφέρεται για αναπαράσταση, παγωμένη εικόνα, και διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων με τεχνικές θεατρικού παιχνιδιού.
Δείτε παραδείγματα εφαρμογών:
Πλήρες εκπαιδευτικό υλικό θα βρείτε στο σχετικό φυλλάδιο που εξέδωσε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στο “Πανελλήνιο Δίκτυο για το θέατρο στην Εκπαίδευση”
Για εργαστήρια στα σχολεία, απευθυνθείτε στο Θέατρο στην Εκπαίδευση.
Κριτικές
Ο Μαγικός Κόσμος του παιδικού βιβλίου: υπερΘΕΜΑτίζοντας (Σκληρό καρύδι), Kos Voice
Συνεντεύξεις
Διακρίσεις
Η Διεθνής Παιδική και Νεανική Βιβλιοθήκη του Μονάχου συμπεριέλαβε το ΣΚΛΗΡΟ ΚΑΡΥΔΙ στα White Ravens 2016, τιμητική διάκριση που απονέμεται σε βιβλία που αξίζουν διεθνούς προσοχής λόγω των θεμάτων που πραγματεύονται και της εξαιρετικής και πρωτοπόρου εικαστικής και λογοτεχνικής προσέγγισής τους.
Ο φετεινός κατάλογος των WHITE RAVENS #WRlist2016 περιλαμβάνει 200 βιβλία σε 42 γλώσσες και από 60 χώρες. Ο κατάλογος με τις κριτικές παρουσιάσεις των επιλεγμένων τίτλων θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της βιβλιοθήκης www.ijb.de στις 18 Οκτωβρίου.
Ελενη Σβορωνου 